Jesteś pracoholikiem, lubisz swoją pracę i spędzasz w niej większość swojego czasu? A może był tak dobry okres, że nawet nie udało Ci się wygenerować kilka dni urlopu wypoczynkowego? Urlop wypoczynkowy to świadczenie, którego pracownik nie może się zrzec. Reguluje to kodeks pracy a dokładnie jego 171 artykuł w którym możemy przeczytać, że w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub jego części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracodawca musi wypłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop.
Wypłata takiego ekwiwalentu jest obowiązkiem każdego pracodawcy w przypadku, gdy pracownik posiada niewykorzystany urlop a umowa pracownika została rozwiązana (niezależnie od tego, która strona ją rozwiązała). Nie ma wiec prawnej możliwości wypłaty takiego ekwiwalentu w momencie gdy pracownik nadal jest zatrudniony w firmie. W takim przypadku musi on wykorzystać urlop w naturze. Jak obliczyć ekwiwalent za urlop pracownikowi?
By wyliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop, stosuje się tzw. współczynnik ekwiwalentu, który ustalany jest na każdy rok kalendarzowy oddzielnie. Wyraża on średnią miesięczną liczbę dni przypadających do przepracowania w danym roku kalendarzowym. Jeżeli pracownik nie jest zatrudniony na pełny etat a tylko na jego część, wartość współczynnika obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Wysokość wskaźnika zależy od łącznej liczby dni wolnych od pracy w przeciętnym pięciodniowym tygodniu pracy. I tak dla przykładu w 2018 roku mamy 365 dni z tego 52 niedziele, 52 dni wolne oraz 10 dni świątecznych co daje 251 dni. Liczbę 251 dni dzielimy przez 12 miesięcy (rok kalendarzowy) i otrzymujemy 20,92 (współczynnik ekwiwalentu na rok 2018.
By obliczyć pieniężny wymiar ekwiwalentu potrzebujemy takich danych jak:
1. Przeciętne wynagrodzenie pracownika określone w stawce
za miesiąc.
2. Stawkę godzinową za pracę. By go obliczyć ekwiwalent za 1 godzinę niewykorzystanego urlopu, podstawę wymiaru ekwiwalentu należy podzielić przez wskaźnik ekwiwalentu, a następnie podzielić przez 8 godzin.
3. Otrzymany wynik należy wymnożyć przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu.
Przykładowo jeśli zarabiamy na miesiąc 3000 zł brutto miesięcznie nasz wskaźnik wynosi 143,40 zł ( 3000 zł/ 20,92). Następnie wynik ten dzielimy przez normowany dobowy czas pracy czyli 8 godzin. 143,40/8 daje 17,93 zł. Kwota 17,93 to ekwiwalent za jedną godzinę urlopu wypoczynkowego. Jeśli więc nie wykorzystałeś 5 dni urlopu wypoczynkowego to wysokość ekwiwalentu który powinien wypłacić Twój pracodawca to 5 dni* 8 godzin* 17,93 zł (ekwiwalent). Daje to sumę 717,02 złotych.
Prawo pracy nie przewidują konieczności wyrównania podstawy ekwiwalentu do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, przez co dopuszczalna jest sytuacja, w której podstawa ekwiwalentu jest niższa od minimalnej płacy. Tak obliczony ekwiwalent za niewykorzystany urlop stanowi podstawą do naliczenia składek na poczet ubezpieczenia społecznego oraz zdrowotnego, a także zaliczki na podatek dochodowy.
